Jerzy Ostrowski (kartograf)

---

Życiorys

W 1960 roku Jerzy Ostrowski ukończył studia na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Warszawskiego, zdobywając tytuł magistra geografii ze specjalizacją w dziedzinie kartografii. Następnie, w latach 1961–1963, pracował jako asystent profesora Stanisława Pietkiewicza w Katedrze Kartografii Instytutu Geografii tego samego uniwersytetu, a równocześnie pełnił rolę redaktora kartografa w Wielkiej Encyklopedii Powszechnej w Państwowym Wydawnictwie Naukowym.

Od połowy lat 60. Ostrowski związał swoje życie zawodowe z Pracownią Kartografii (od 1994 Pracownią Kartografii i Systemów Informacji Geograficznej) w Instytucie Geografii i Zagospodarowania Przestrzennego Polskiej Akademii Nauk, gdzie zajmował się pracą naukowo-techniczną jako specjalista i starszy specjalista.

W latach 1984–1995 pełnił zaszczytną rolę redaktora naczelnego kwartalnika naukowego „Polski Przegląd Kartograficzny”. Jego nieprzerwana praca na tym stanowisku, która trwała przez 50 lat od momentu powstania tego wydania w Warszawie w 1969 roku, uczyniła go jedynym redaktorem, który od początku towarzyszył jego rozwojowi. Dodatkowo, w latach 1969–1984 był aktywnym członkiem zespołu redakcyjnego miesięcznika „Poznaj Świat”, pisząc setki artykułów, recenzji i sprawozdań dotyczących kartografii, opublikowanych w różnych czasopismach naukowych.

Ostrowski był także niezmiennie związany z Polskim Towarzystwem Geograficznym, które współzakładał w 1964 roku, a następnie pełnił funkcję przewodniczącego Sekcji Kartograficznej Oddziału Warszawskiego PTG w okresie 1967–1970. Jako czołowy członek Komisji Kartograficznej PTG w latach 1975–1978, miał znaczący wpływ na rozwój polskiej kartografii oraz był współtwórcą Oddziału Kartograficznego. Jego dorobek obejmował również działalność w Zespole Historii Kartografii przy Instytucie Historii Nauki PAN, w którym pełnił rolę wiceprzewodniczącego w latach 2007–2011.

Jako współzałożyciel Stowarzyszenia Kartografów Polskich, Ostrowski był członkiem jego Zarządu Głównego i aktywnie uczestniczył w organizacji ogólnopolskich konferencji historyków kartografii, a także inicjował regionalne spotkania tematyczne. Pełnił rolę współredaktora tomów serii „Z Dziejów Kartografii” oraz (w latach 1998–2003) reedycji „przeglądów chronologiczno-bibliograficznych kartografii polskiej” Bolesława Olszewicza.

Od 1977 roku regularnie publikował sprawozdania z konferencji oraz posiedzeń zespołu w „Polskim Przeglądzie Kartograficznym”, „Kwartalniku Historii Nauki i Techniki” oraz miesięczniku „Geodeta”. W okresie 1968–1984 był również członkiem Komisji Przekazu Kartograficznego Międzynarodowej Asocjacji Kartograficznej (MAK) oraz aktywnie uczestniczył w pracach Narodowego Komitetu ds. MAK.

W latach 1984–1987 pełnił funkcję redaktora naczelnego w Państwowym Przedsiębiorstwie Wydawnictw Kartograficznych w Warszawie. Jego wkład w przygotowanie i redakcję narodowych atlasów Polski (Narodowy Atlas Polski, 1973–1978 i Atlas Rzeczypospolitej Polskiej, 1993–1997) jest nie do przecenienia. Ostrowski jest autorem lub współautorem blisko 1000 planów miast, które można znaleźć w atlasach, czasopismach, zwłaszcza w „Poznaj Świat”, i encyklopediach, w tym w 31-tomowej „Wielkiej Encyklopedii PWN” z lat 2001–2005, gdzie był odpowiedzialny za wszystkie hasła kartograficzne.

Zajmuje się różnorodnymi aspektami kartografii, w tym teoretycznymi podstawami tej dziedziny, kompleksowymi atlasami tematycznymi oraz historią kartografii zarówno polskiej, jak i światowej z XIX i XX wieku. W szczególności badał tzw. szkołę romerowską oraz specyfikę kartografii okresu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Oprócz tego, proponował nowatorskie metody przedstawiania rzeźby na mapach, łącznie z różnymi ujęciami na mapach hipsometrycznych Polski.

W swojej pracy badał także polskie i zagraniczne piśmiennictwo poświęcone kartografii, a w „Polskim Przeglądzie Kartograficznym” publikował cokwartalne selektywne bibliografie. Jako badacz dorobku kluczowych polskich kartografów oraz historyków kartografii, opracował liczne biogramy. Osobiście interesował się także regionalizacją fizycznogeograficzną Polski; w 1968, wspólnie z Jerzym Kondrackim, zreformował hierarchiczny podział kraju na jednostki naturalne.

Od 1984 roku, z przerwą w latach 1999–2002, jest członkiem Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie współredaguje publikacje „Nazewnictwo geograficzne świata”. W uznaniu za swoje osiągnięcia został uhonorowany Medalem Stowarzyszenia Kartografów Polskich im. prof. Andrzeja Makowskiego za znaczący wkład w rozwój kartografii. Prywatnie, Jerzy Ostrowski jest również pasjonującym podróżnikiem, który zwiedził ponad 60 krajów świata.

---

Oceń: Jerzy Ostrowski (kartograf)

---