Jerzy Walerian Skolimowski


Jerzy Walerian Skolimowski, urodzony 9 grudnia 1907 roku w Łukowie, to postać o niezwykłej biografii, która łączy w sobie wiele ról i osiągnięć.

Był nie tylko polskim wioślarzem, ale także zdolnym architektem, który w swoim życiu odniósł znaczące sukcesy w różnych dziedzinach. Jako oficer wywiadu wojskowego, wziął udział w wielu kluczowych wydarzeniach, a jego odwaga została doceniona poprzez nadanie mu Orderu Virtuti Militari, najwyższego odznaczenia wojskowego w Polsce.

Dodatkowo, Skolimowski był także spadochroniarzem Akcji Kontynentalnej, co dodatkowo podkreśla jego wszechstronność i zaangażowanie w działania na rzecz kraju.

Życiorys

Jerzy Walerian Skolimowski przyszedł na świat 9 grudnia 1907 roku w Łukowie. Był potomkiem Mikołaja oraz Heleny Michaliny z Żyszkowskich. W 1919 roku rozpoczął edukację w Gimnazjum im. Władysława IV w Warszawie. Po ukończeniu nauki i zdaniu matury w 1926 roku, podjął studia na wydziale architektury Politechniki Warszawskiej, które trwały od 1927 do 1934 roku. Ukończenie studiów zaowocowało tytułem magistra inżyniera, który otrzymał za zaprojektowanie stadionu kolarskiego. Po zakończeniu edukacji pracował jako architekt, realizując znaczące projekty. Wśród nich znalazły się wnętrza statków MS Piłsudski i MS Batory, stacja górna kolei linowej w Krynicy, osiedle dla robotników w Rumi-Janowie koło Gdyni oraz nowocześnie zaprojektowane wagony kolejowe. W 1929 roku wspólnie z Stefanem Osieckim zdobył pierwsze miejsce w konkursie na projekt plakatu z okazji mistrzostw świata w Zakopanem, a jego prace były prezentowane na wystawach w takich miastach jak Monachium, Los Angeles, Praga i Paryż. 29 sierpnia 1935 roku wziął ślub z Ireną Brzozowską. Wyróżniono go dyplomem honorowym oraz dwoma złotymi medalami na międzynarodowej wystawie w Paryżu w 1937 roku. Ponadto zdobył I nagrodę przyznaną przez Stowarzyszenie Architektów Polskich za projekt pawilonu polskiego na wystawie światowej w Nowym Jorku w 1939 roku.

Kariera wioślarska

W połowie lat dwudziestych rozpoczął swoją karierę wioślarską w AZS Warszawa, gdzie występował do 1931 roku. Był sternikiem i brał udział w wielu prestiżowych zawodach. Na igrzyskach olimpijskich w Amsterdamie w 1928 roku zajął miejsce w ósemkach, ale niestety nie przeszedł do kolejnej rundy. Cztery lata później na igrzyskach olimpijskich w Los Angeles zdobył aż dwa medale. W konkurencji dwójki ze sternikiem, wspólnie z Jerzym Braunem oraz Januszem Ślązakiem, udało mu się wywalczyć drugie miejsce, minimalnie przegrywając z osadą z USA o 5,4 sekundy. W konkurencji czwórki ze sternikiem, we współpracy z Braunem, Edwardem Kobylińskim, Stanisławem Urbanem oraz Ślązakiem, zdobył brązowy medal. Wziął udział również w igrzyskach olimpijskich w Berlinie w 1936 roku, gdzie odpadł w półfinałach zarówno w konkurencji dwójki, jak i czwórki ze sternikiem. Na mistrzostwach Europy w Budapeszcie w 1933 roku zajął drugie miejsce, co również przyniosło mu srebrny medal. W sumie był pięciokrotnym wicemistrzem Polski.

II wojna światowa

W trakcie II wojny światowej brał udział w obronie kraju. W 1939 roku, po przedostaniu się na Węgry, został uwięziony w miejscowości Tokaj. W styczniu 1940 roku udało mu się uciec z więzienia i dotrzeć do Francji. Wstąpił do Armii Polskiej w Bressuire, gdzie za swoje czyny bojowe w Wogezach otrzymał odznaczenie Orderu Virtuti Militari. W czerwcu 1940 roku został internowany w Szwajcarii, jednak latem 1941 roku zdołał uciec i dostać się do Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich. Brał udział w kampanii afrykańskiej, a także w bitwie o Tobruk. Latem 1942 roku zaprojektował oraz nadzorował budowę obozu dla polskich uchodźców z ZSRR. W 1943 roku w Ugandzie, razem z Jerzym Golczem oraz Michałem Makowskim, zorganizował wyprawę nową drogą na szczyt Aleksandrę. Jako oficer Secret Intelligence Service, znany jako Cpt. George Deen, został zrzucony na Bałkanach. We wrześniu 1944 roku, jako spadochroniarz Akcji Kontynentalnej, został przerzucony w rejon Lamii, gdzie zorganizował dezercję ponad 120 Polaków z niemieckich jednostek w porcie Valos do 2 Korpusu Polskiego we Włoszech, a następnie kontynuował działalność wywiadowczą.

Po wojnie

Po wojnie osiedlił się w Londynie, gdzie pracował jako architekt pod nazwiskiem George Skolly. W 1948 roku odznaczono go Królewskim Medalem za Odwagę. W 1950 roku stał się członkiem Society of British Industrial Art. W okresie od 1949 do 1952 roku wykładał na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie w Londynie. W 1966 roku wyjechał do Afryki Południowej, gdzie zajmował się projektowaniem wnętrz dla różnych instytucji w Pretorii, Johannesburgu, Nowym Londynie oraz Windhuk, a także muzeów diamentów w Kimberley i Pretorii. Był odpowiedzialny za projekt Polskiego Cmentarza Wojennego na Monte Cassino. W 1979 roku wrócił do Londynu, gdzie zmarł 12 lutego 1985 roku. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera R-4-7,8).

Ordery i odznaczenia

Jerzy Walerian Skolimowski, znacząca postać w historii, jest honored przez różnorodne odznaczenia i medaliki, które przyznano mu za jego zasługi.

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari,
  • Srebrny Krzyż Zasługi (przyznany 9 listopada 1932 roku),
  • Królewski Medal za Odwagę w Sprawie Wolności (Wielka Brytania, 1948).

Przypisy

  1. Olympedia – 1928 Summer Olympics, Rowing, Eights, Men. olympedia.org. [dostęp 25.11.2024 r.]
  2. Olympedia – 1932 Summer Olympics, Rowing, Coxed Pairs, Men. olympedia.org. [dostęp 25.11.2024 r.]
  3. Olympedia – 1932 Summer Olympics, Rowing, Coxed Fours, Men. olympedia.org. [dostęp 25.11.2024 r.]
  4. Olympedia – 1936 Summer Olympics, Rowing, Coxed Pairs, Men. olympedia.org. [dostęp 25.11.2024 r.]
  5. Olympedia – 1936 Summer Olympics, Rowing, Coxed Fours, Men. olympedia.org. [dostęp 25.11.2024 r.]
  6. Akcja Kontynentalna » Cichociemni elita dywersji [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 21.09.2022 r.]
  7. Cmentarz Stare Powązki: SKOLIMOWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 03.05.2018 r.]
  8. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 279–280. [dostęp 08.10.2021 r.]
  9. JanJ. Librach JanJ., Nota o „Akcji Kontynentalnej”, „Zeszyty Historyczne” (zeszyt 173), Paryż: Instytut Literacki, 1973, s. 159-171.
  10. M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 298 „za zasługi na polu sportu i propagandy Polski zagranicą”.

Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":

Władysław Raypert | Tadeusz Uszyński | Jan Tupikowski | Zdzisław Jerzy Ławecki

Oceń: Jerzy Walerian Skolimowski

Średnia ocena:4.81 Liczba ocen:8