Maria Jentys-Borelowska


Maria Teresa Jentys-Borelowska, znana również jako Maria Jentys-Wronkowska lub Maria Wronkowska, urodziła się 1 stycznia 1942 roku w Łukowie. Jest to niezwykle utalentowana postać, która zdobyła uznanie jako polska publicystka, redaktorka oraz poetka.

Nie można zapominać także o jej roli jako krytyka literackiego, gdzie jej spostrzeżenia i analizy wniosły znaczący wkład do polskiej literatury.

Życiorys

Maria Jentys-Borelowska jest absolwentką Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki w Łobżenicy, gdzie ukończyła naukę w 1959 roku. Następnie, w latach 1959–1964, studiowała polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, a także przez pewien czas interesowała się filologią klasyczną.

Po zakończeniu edukacji, jej kariera zawodowa rozpoczęła się w 1965 roku w redakcji Rocznika Biblioteki Narodowej, gdzie pracowała do 1968 roku. Następnie, w latach 1970–1979, działała w Redakcji Literatury Pięknej Współczesnej Ludowej Spółdzielni Wydawniczej. Od 1979 do 1991 roku pełniła rolę współpracownika w Redakcji Debiutów Państwowego Wydawnictwa „Iskry”.

W latach 1991–1993 była sekretarzem w Oficynie Literatów i Dziennikarzy „Pod Wiatr”. W 1993 roku na krótko zatrudniono ją w Zakładzie Przewodnika Bibliograficznego Biblioteki Narodowej, a nieco później, aż do przejścia na emeryturę w 2002 roku, pracowała w Pionie Encyklopedii Wydawnictwa Naukowego PWN. Pomimo zakończenia pracy zawodowej, Maria Jentys-Borelowska pozostawała aktywna. Współpracowała z kwartalnikami „Migotania, przejaśnienia” oraz „Wyspa”, gdzie brała udział w pracy redakcyjnej.

Od 1995 roku była również członkinią Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, gdzie pełniła ważne funkcje, takie jak: członek Zarządu Oddziału Warszawskiego w latach 2005–2008 oraz sekretarz Zarządu Głównego Stowarzyszenia od 2008 do 2010 roku.

Twórczość

Debiut literacki Marii Jentys-Borelowskiej jako publicystki przypada na 1963 rok, kiedy to swoje pierwsze teksty opublikowała w tygodniku studenckim „Politechnik”. Następnie, w 1972 roku, zadebiutowała w roli krytyczki literackiej na łamach „Tygodnika Kulturalnego”. Z kolei jako poetka zadebiutowała w roku 1977, publikując swoje wiersze w kwartalniku „Regiony”. W okresie od 1984 do 2000 roku jej twórczość, obejmująca recenzje, szkice, wiersze oraz opowiadania, była obecna w wielu prestiżowych czasopismach, takich jak „Odra”, „Twórczość”, „Zielony Sztandar”, „Nowe Książki”, „Więź”, „Nadodrze”, „Literatura”, „Sycyna”, „Akant” oraz „Śląsk”.

Maria Jentys-Borelowska posługiwała się różnymi pseudonimami, w tym Anny Zdaniewskiej i Ewy Mańkowskiej. Brała aktywny udział w pracach redakcyjnych i autorskich nad ważnymi publikacjami, takimi jak „Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny”, „Wielka Encyklopedia PWN” oraz „Encyklopedia literatury światowej”, która jednak nigdy nie ujrzała światła dziennego. Jej działalność obejmowała również opracowanie i edycję dzieł takich autorów jak Jan Drzeżdżon, Stanisława Kopiec, Tadeusz Siejak oraz Henryk Sekulski.

Nagrody i odznaczenia

Maria Jentys-Borelowska zdobyła wiele znaczących wyróżnień oraz odznaczeń, które podkreślają jej wkład w kulturę i sztukę. Poniżej przedstawiono listę niektórych z jej nagród:

  • 1984 – Srebrny Krzyż Zasługi,
  • 1988 – Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
  • 2004, 2006 – stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
  • 2007 – Nagroda Specjalna Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
  • 2007 – Nagroda Funduszu Promocji Twórczości Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
  • 2011 – Nagroda im. Witolda Hulewicza,
  • 2014 – stypendium Marszałka Województwa Pomorskiego,
  • 2016 – Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, którego to odznaczenia jednak nie odebrała.

Życie prywatne

Maria Jentys-Borelowska jest córką uznanych lekarzy, Jerzego Jentysa i Kamili ze Zdaniewskich. W 1963 roku sformalizowała swoje życie osobiste, zawierając małżeństwo z Leszkiem Wronkowskim. Wronkowski był pracownikiem naukowo-dydaktycznym Politechniki Warszawskiej. Niestety, związek ten zakończył się rozwodem w 1976 roku.

Po wielu latach, w 2009 roku, Maria ponownie zdecydowała się na małżeństwo. Jej wybrankiem został Marcin Borelowski, który jest emerytowanym pracownikiem naukowo-dydaktycznym krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej oraz Politechniki Krakowskiej.

Wybrane publikacje

Maria Jentys-Borelowska to autorka o bogatej twórczości literackiej, która obejmuje różnorodne pozycje. Poniżej przedstawiamy kilka z jej wybranych publikacji:

  • Córka Ikara (wiersze z lat 1970–1980), Warszawa, 1990, OCLC 834102083,
  • I światłem być, i źrenicą: szkice o literaturze, Warszawa: Okolice, 1990, OCLC 834082656,
  • Wilcze gniazdo przewodnik historyczny, 1991,
  • Szare godziny Weroniki: wiersze i proza, Warszawa: Nowy Świat, 2003, ISBN 83-7386-037-1,
  • Pomnożyć serca dostatek: o poetkach, poetach i prozaikach, Warszawa: Nowy Świat, 2004, ISBN 83-7386-068-1,
  • Nić Ariadny: z notatnika recenzentki, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005, ISBN 83-7441-146-5,
  • Argonauci naszych czasów: o prozie polskiej (i niepolskiej), Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009, ISBN 978-83-7611-525-2,
  • Ogrody zamyśleń, marzeń i symboli. Rzecz o Janie Drzeżdżonie, Gdańsk: Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego: Fundacja Światło Literatury, 2014, ISBN 978-83-89285-72-0,
  • Z wyroku cara. Dziennik zesłanki, Gdańsk: Fundacja Światło Literatury, 2018, ISBN 978-83-942285-1-4 – powieść historyczna poświęcona Aleksandrze Jentysównie, ciotce-babce (ciotecznej babce) autorki,
  • Portret w półcieniach, Warszawa: PIW, 2022, ISBN 978-83-8196-359-6.

W zakresie tłumaczeń Jentys-Borelowska również wnosi wiele wartościowych pozycji:

  • Barbara Cartland, Niezwykła żona, Warszawa: Amber, 1994, ISBN 83-7082-199-5,
  • Barbara Cartland, Święte szafiry, Warszawa: Amber, 1994, ISBN 83-7082-426-9,
  • Barbara Cartland: Wieczór radości, Warszawa: Amber, 1994, ISBN 83-7082-166-9.

Przypisy

  1. Adam Waga: Maria Jentys-Borelowska – „Z wyroku cara. Dziennik zesłanki”. Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział Warszawa. [dostęp 22.11.2024 r.]
  2. „Z wyroku cara – dziennik zesłanki” – promocja książki. Muzeum Niepodległości w Warszawie, 2019. [dostęp 22.11.2024 r.]
  3. Pisarze uhonorowani „Glorią Artis” – siedmioro nie odebrało medali. www.rp.pl, 18.02.2016 r. [dostęp 29.04.2019 r.]

Oceń: Maria Jentys-Borelowska

Średnia ocena:4.99 Liczba ocen:23